- 8 -

1248 Oktober 15.

Jacobus, Archidiakon von Lüttich und päpstlicher Legat in Polen, Preussen und Pommern, entscheidet auf Grund der Urkunde No. VII. die zwischen dem Breslauer Sandstifte und den Cisterciensern von Leubus und Kamenz obwaltenden Streitigkeiten.

Universis presentes litteras inspecturis Iacobus archidiaconus Leodiensis domini . pape capellanus ac eiusdem in Polonia, Pruscia et Pomerania vices gerens salutem in actore salutis. Noverit universitas vestra, quod, cum gravis discordia orta esset inter venerabiles viros, fratrem .H. abbatem Lubecensem et fratrem .L. abbatem, et conventum de Camenez Cisterciensis ordinis Wratislaviensis diocesis ex parte una et Vincenti um abbatem et conventum sancte Marie in Wratislavia ordinis sancti Augustini ex altera super domo de Camenez Wratislaviensis diocesis et universis pertinentibus ad eandem, tandem mediantibus bonis viris in nos tamquam in arbitrum compromiserunt et super eadem compromissione suas confecerunt litteras sub hac forma:
- No. VII.-
Nos igitur bonorum virorum et maxime venerabilium patrum . P. Cracoviensis et . N. Lubucensis episcoporum, qui nobis dati erant a partibus assessores, usi consilio ordinamus et arbitramur, ut Lodoicus abbas et conventus, qui anno preterito in domo de Camenez fuerant a venerabili patre .T. Wratislaviensi episcopo instituti et de eadem eiecti, ut supradictum est, per potentiam secularem, ad eandem domum de Camenez protinus revertantur et eandem domum in perpetuum habeant et possideant cum omnibus redditibus, appenditiis et pertinentiis suis pacifice et quiete. Et ut venerabiles viri .B. cantor et Eicardus canonicus Wratislavienses dictos .L. et conventum suum Cisterciensis ordinis statim in dictam domum de Camenez et possessionem eiusdem perpetuam reducant sollempniter et inducant et inductos auctoritate qua fungimur tueantur committentes eis super hoc plenarie vices nostras.

Et si quos canonicos ordinis sancti Augustini invenerint in eadem, eos ad ecclesiam sancte Marie Wrat. transmittant et abbas et conventus eiusdem ecclesie eos secum recipere teneantur. Ordinamus etiam et arbitramur, ut abbas et conventus sancte Marie et canonici de Camenez restituant prefatis . L. abbati et conventui suo Cisterciensis ordinis medietatem omnium fructuum et proventuum anni presentis de araturis, et alia medietas sit ecclesie sancte Marie, ita tamen, quod in partem ipsorum abbatis et conventus sancte Marie cedat, quicquid de eisdem fructibus vel proventibus est consumptum. Et ut iidem abbas et conventus sancte Marie restituant predictis . L. abbati et conventui suo de Camenez omnes oves, quas ipse abbas et conventus sancte Marie invenerunt in domo de Camenez, quando eosdem abbatem . L. et conventum suum de eadem domo procuraverunt expelli, ut supra dictum est, per potentiam secularem exceptis viginti quinque ovibus et exceptis illis ovibus, que mortue sunt propria morte sua, de quibus pelles tamen eisdem Cisterciensibus reddere tenebuntur. Ordinamus etiam et arbitramur, ut abbas et conventus sancte Marie teneantur reparare molendinum de Camenez in eodem statu vel meliori in quo erat, quando dicti Cistercienses fuerunt, ut dictum est, de eadem domo eiecti, et ut iidem abbas et conventus sancte Marie prefatis Cisterciensibus de Camenez omnes libros et ornamenta ecclesie et omnia privilegia domus de Camenez tradant libere et assignent. Et insuper omnes decimas anni presentis et deinceps in perpetuum, que ad dictam domum de Camenez pertinent, ab eisdem Cisterciensibus permittant percipere libere et quiete. Omnia autem alia, que dicti Cistercienses de Camenez in eadem domo de Camenez dimiserint, quando de illa eiecti fuerunt abbati et conventui sancte Marie arbitrando et ordinando, concedimus retinenda libere et habenda. Et quia venerabilis pater . T. episcopus Wratislaviensis ordinationi nostre et arbitrio nostro super premissis se supposuit spontanea voluntate, ordinamus et arbitramur, ut ipse episcopus supradictum . V. abbatem sancte Marie et fratrem Iohannem dictum Mauritium, quos ut dicebat occasione excommunicaverat premissorum, in forma ecclesie absolvat protinus ad cautelam et ita statim in presentia nostra fecit. Ordinamus etiam et arbitramur, ut idem episcopus sepedictis abbati et conventui sancte Marie infra instantes octavas sancti Martini ad arbitrium bonorum virorum assignet in uno certo et competenti loco decimas ad largum valorem septem marcarum annui redditus in perpetuum. Et super hac assignatione perpetua, quando ut predictum est facta fuerit, eisdem abbati et conventui sancte Marie idem episcopus litteras suas patentes et litteras capituli sui Wratislaviensis dare et tradere teneatur. Que omnia dictus episcopus coram nobis rata habuit et de dicta assignatione septem marcarum, ut dictum est, facienda ecclesie sancte Marie statim coram nobis patentes litteras suas dedit. Et hec est ordinatio et arbitrium nostrum, que super predictis omnibus discordiis ordinamus et arbitramur et sub ammissione supradicte pene percipimus inviolabiliter in perpetuum observari. Et sciendum, quod prolatis a nobis ordinatione et arbitrio supradictis statim partes predicte ea coram nobis et multis astantibus omologaverunt et rata habuerunt et approbaverunt. Et ut predicta omnia perpetuum robur obtineat firmitatis, nos prefatis cantori et Eicardo committimus plenarie vices nostras, ut apostolica auctoritate qua fungimur compellant omnes predictos vel illum sive partem illam ex eis, que etiam predicta pena soluta predictis ordinationi et arbitrio acceptaverint contraire. In cuius rei memoriam et testimonium presentes litteras sigillo nostro ad petitionem dictarum partium fecimus roborari. Actum Wratislavie anno domini . M°. CC°. XLVIII°. feria quinta post festum beati Dionysii.

Et licet prefati Vincentius abbas et conventus sancte Marie non probaverint, se habere in predicta domo de Camenez ius illud quod superius proponebant, tamen prefatum episcopum Wratizlaviensem ad hoc monitionibus nostris efficaciter duximus inducendum, quod ipse episcopus ex mera liberalitate pro bono pacis et in recompensatione illius, quod dicti Vincentius abbas et conventus sancte Marie habere poterant in prefata domo de Camenez, etiam si illud quod petebant probassent, concessit in iure in nostra presentia et promisit, quod infra proximas octavas sancti Martini hyemalis eisdem Vincentio abbati et conventui sancte Marie assignabit in uno certo et competenti loco decimas ad largum valorem septem marcarum annui redditus inperpetuum ad arbitrium bonorum virorum. Et super hac assignatione perpetua ut dictum est facienda, idem episcopus sepedictis abbati et conventui sancte Marie coram nobis patentes litteras suas dedit et promisit sub earundem testimonio litterarum, quod, quando dicta assignatio facta fuerit, eisdem abbati et conventui sancte Marie litteras suas et litteras capituli sui Wrat. super eadem assignatione inperpetuum eis facta dabit. Et hec est ordinatio et arbitrium nostrum, que super predictis omnibus discordiis ordinamus et arbitramur et sub ammissione supradicte pene precipimus inviolabiliter inperpetuum observari. Et sciendum, quod prolatis a nobis ordinatione et arbitrio supradictis statim partes predicte ea eoram nobis et episcopis supr adictis et multis astantibus omologaverunt et rata habuerunt et approbaverunt. Et ut predicta omnia perpetuum robur obtineant firmitatis, presentes litteras sigillo nostro et predictorum episcoporum Cracoviensis et Lubucensis sigillis ad petitionem dictarum partium fecimus roborari. Actum Wratizlavie anno domini M°. CC°. XL°. octavo feria quinta post festum beati Dionisii.

Or. Perg. in zwei Ausfertigungen. An beiden befindet sich das S. des Archidiakon Jakob von Lüttich in rothem Wachs und zwar in beschädigtem Zustande an gelbseidnen Fäden bei A. und wohlerhalten an rothgelben Seidenfäden bei B. An dieser Ausfertigung (B.) hängen ausserdem die wohlerhaltenen Siegel der Bischöfe Prandota von Krakau und Nanker von Lebus. Schultz, S. 12 oben. Regesten No. 633. Deutsch übersetzt bei Frömrich S. 13-18.

Codex Diplomaticus Silesiae, hrsg vom Vereine für Geschichte und Alterthum Schlesiens, Bd 10, Urkunden des Kloster Kamenz. Hrsg von Dr Paul Pfotenhauer, Breslau 1881.